آیا از تاریخچه روانشناسی آگاهی دارید؟

آیا می دانید اهداف روانشناسی چیست؟

کاربرد روانشناسی در زندگی چیست؟

در نوشته قبلی با دانش روانشناسی تا حدودی آشنا شدید.

در نوشته امروز با تاریخچه روانشناسی و اهداف روانشناسی آشنا خواهید شد.

دانستید که روانشناسی،

دانش بررسی رفتار و فرایندهای روانی است.

و با علوم طبیعی مثل زیست شناسی و فیزیولوژی و فلسفه ادغام شده است.

موضوع علم روانشناسی در حقیقت مجموعه رفتار های آشکار و افکار و احساسات پنهان است.

و رفتار هر فرد بیانگر حالات روانی او می باشد.

اهداف روانشناسی چیست؟

روانشناسی در زمینه های گوناگون زندگی به ما کمک بسیار زیادی می کند.

برای مثال یاد می گیریم که چطور خودمان، دیگران و محیط را درک کنیم.

رفتارها را پیش بینی کنیم.

با شیوه های حل مسئله آشنا می شویم و صورت مسائل را پاک نمی کنیم.

آسیب های روحی و روانی را بهبود بخشیده و در حل سختی ها و مشکلات زندگی همراه ما خواهد بود.

روانشناسی با رفع نیازها و کمبودهای انسان، راه سعادت، خوشبختی و شکوفایی را باز می کند.

مهمترین اهداف روانشناسی

1. توصیف و سنجش رفتارها
2. توضیح علل و چگونگی رفتارها
3. پیش بینی نتایج رفتارها
4. مهار یا کنترل رفتارها
5. حل مشکلات رفتاری در زندگی فردی و اجتماعی

تاریخچه روانشناسی

ابتدا روانشناسی و انسان را از دیدگاه مسیحیت و اسلام بررسی می کنیم.

سپس به طور خلاصه کشورهایی که شروع کننده این علم بوده اند را بررسی می کنیم.

روانشناسی و انسان از دیدگاه مسیحیت

جسم انسان امیال لذت طلبانه دارد ولی روح، تعالی معنوی دارد.

انسان دارای اراده است.

شخصیت هر فرد، جداگانه است و هیچ کس شبیه هم نیست.

انسان، باید مسئول رفتار خویش باشد.

روانشناسی و انسان از دیدگاه اسلام

انسان دارای دو بعد جسمی و روانی است.

طبق آیات ۲۶ تا ۲۹ سوره حجر، بخشی از بدن از خاک آفریده شده و بخش دیگر، روح خداوندی است.

وَلَقَدْ خَلَقْنَا الإِنسَانَ مِن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ ﴿۲۶﴾

وَالْجَآنَّ خَلَقْنَاهُ مِن قَبْلُ مِن نَّارِ السَّمُومِ ﴿۲۷﴾

وَإِذْ قَالَ رَبُّکَ لِلْمَلاَئِکَهِ إِنِّی خَالِقٌ بَشَرًا مِّن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ ﴿۲۸﴾

فَإِذَا سَوَّیْتُهُ وَنَفَخْتُ فِیهِ مِن رُّوحِی فَقَعُواْ لَهُ سَاجِدِینَ ﴿۲۹﴾

پس روح، الهی است و توانمندی های بسیار زیادی دارد.

طبق آیات قرآن، انسان ها یکسان آفریده نشده اند و دارای تفاوت های فردی زیادی هستند.

خداوند هیچ کس را بیش از توانایی اش مکلف نمی کند.

خداوند سرنوشت کسانی را که خودشان خواستار تغییر باشند، تغییر می دهد.

دانشمندان اسلامی به جای پرداختن به اصل و چگونگی روح، مفهوم نفس را بررسی کرده اند.

نفس، مادی نیست، عامل حیات است و با وجود مادی انسان در ارتباط است.

رفتار انسان به چگونگی ارتباط بین تن و روان بستگی دارد.

تاریخچه روانشناسی در آلمان

روانشناسی علمی و تجربی در آلمان با افتتاح اولین آزمایشگاه رسمی روانشناسی توسط ویلهم وونت آغاز شد.

تاریخچه روانشناسی در آلمان و شکوفایی آن توسط برنتانو،اشتومیف، ابینگ هاوس، کولپه و جی ای مولر بوده است که نقش بسیار تاثیرگذاری داشته اند.

روش وونت در مطالعه رفتار، به نام «روش تجربی درون نگری» مشهور بود.

در این روش بیشتر روی شیوه ها و طرز رفتار فرد که از تجربه ها و نظر خود فرد برداشته شده است، تاکید می شود.

در صورتی که امروزه آن چه را که با نظر اکثریت افراد وفق می دهد، قابل اهمیت و اعتبار است.

تاریخچه روانشناسی در آمریکا

روانشناسی آمریکا بیش از وونت، از چارلز داروین و فرانسیس گالتون تاثیر گرفت.

نظریه تکامل در اواخر قرن نوزدهم به سرعت جای خود را در آمریکا باز کرد.

شاگردان وونت در آمریکا روانشناسی جدیدی را تاسیس کردند.

با تلاش ویلیام جیمز، استانلی هال، جیمز مک کین کتل و… روانشناسی کاربردی و عملی ایجاد شد.

آنان به مطالعه این مسئله پرداختند که ذهن چگونه عمل می کند نه اینکه از چه چیزی تشکیل شده است.

آنان روانشناسی را به دنیای واقعی آموزش و پرورش، صنعت، تبلیغات، رشد کودک و درمانگاه ها بردند.

فعالیت روانشناسان آمریکایی تحت تاثیر سه عامل زیر بود:

1. تجربیات آزمایشگاهی وونت
2. فرضیه تکامل داروین
3. مفهوم منحنی طبیعی احتمالات گوس (Gauss)

استانلی هال روی کودکان مطالعه کرد و به عنوان اولین رییس انجمن روانشناسی آمریکا انتخاب شد.

جیمز مک کین کتل روی آزمون های روانی و روانشناسی تفاوت های فردی مطالعات زیادی انجام داد.

تاریخچه روانشناسی در انگلیس

کارل پیرسون و اسپیرمن در انگلستان از فرانسیس گالتون تاثیر گرفتند.

فرانسیس گالتون تحت تاثیر فرضیه تکامل داروین، مطالعات زیادی در زمینه تفاوت های فردی انجام داد.

ضمنا مفهوم تست را برای سنجش یک خصلت خاص مطالعه نمود و روش همبستگی را به عنوان یک شیوه آماری برای تجزیه و تحلیل ارقام و اعداد ابداع کرد.

تاریخچه روانشناسی در فرانسه

روانشناسان فرانسوی علاقه زیادی به مطالعه رفتار غیر عادی داشتند.

او بیماران روانی را درمان کرد و بیماری های روانی را مانند بیماری های جسمی قابل درمان دانست.

شارکو، برنهایم، ریبو و ژانه از دیگر دانشمندان برجسته فرانسوی در تاریخچه روانشناسی غیر عادی و روانپزشکی بودند.

همچنین دانشمندان فرانسوی به هیپنوتیزم (خواب مصنوعی) که ابتدا به وسیله مسمر (Mesmer) مغناطیس حیوانی خوانده شده بود، علاقه زیادی نشان دادند.

تاریخچه روانشناسی در روسیه

روانشناسان روسی بر فعالیت ها و یافته های ایوان پاولف استناد کردند.

او فیزیولوژیست بود و فرایند شرطی شدن عکس العمل ها را مورد مطالعه قرار داد.

عکس العمل ها یا بازتاب ها، رفتارهای فطری و غیر اکتسابی هستند و هنگام تولد وجود دارند.

پاولف نشان داد که این بازتاب ها را هم می توان آموخت.

او به سگ های آزمایشگاهی یاد داد که در مقابل صدای زنگ نیز بزاق ترشح کنند.

تاریخچه روانشناسی در اتریش

در اتریش، زیگموند فروید و پزشکان دیگر، به روانشناسی بالینی و معالجه روان رنجورها پرداختند.

روان رونجورها از انواع معضلات رنج می برند. برای مثال فلج دست و پا، بی حسی، مشکلات بینایی، گیجی و…

فروید با عنوان کردن مفاهیم هوشیاری، نیمه هوشیاری و ناهوشیاری، روانشناسی را در جهت خاصی سوق داد.

او معتقد بود که ممکن است ما به چیزی فکر کنیم، بدون آنکه خودمان بدانیم.

یا کسی را دوست داشته باشیم و در عین حال از او متنفر باشیم.

تاریخچه روانشناسی در ایران

روانشناسی با عنوان علم النفس یا اخلاق به عنوان یکی از شاخه های اصلی فلسفه تدریس می شده است.

مباحث اصلی روانشناسی مثل احساس، ادراک، عواطف، تفکر، تخیل و توانایی های ذهنی توسط دانشمندانی مانند رازی، ابن سینا، ناصرخسرو و ملاصدرا مورد بحث قرار گرفته است.

پس از تاسیس دانشگاه تهران و دارالمعلمین، روانشناسی به عنوان یکی از علوم جدید در ایران مطرح شد.

دکتر علی اکبر سیاسی و دکتر محمد باقر هوشیار از پیشتازان روانشناسی در ایران بودند.

پس از آن دکتر محمود صناعی خدمت بزرگی به روانشناسی کرد.

بعد از آن در سال ۱۳۴۴ دکتر سعید شاملو بنیان گذار روانشناسی بالینی ایران اولین کلینیک مرکز مشاوره را تاسیس کرد.

و از پیشگامان طراحی سازمان نظام روانشناسی بوده اند.

امروزه کاربرد روانشناسی در زندگی رشد چشمگیری داشته است.

مراکز، ادارات و کارخانجات اقدام به تاسیس واحد روانشناسی کرده اند.

کلینیک های مشاوره و روان درمانی گسترش پیدا کرده و خوشبختانه آگاهی های مردم در خصوص نقش روانشناسی در زندگی افزایش یافته است.

از تو بی نهایت ممنونم که وقت ارزشمندت را در اختیار من قرار دادی.